Đòn Bẩy Trong Forex Là Gì? Lợi Ích & Rủi Ro là gì?

Chào anh em! Nhao đây, NhaoTrading chính chủ đây. Hôm nay cuối tuần rảnh rỗi, pha ly cà phê ngồi ngẫm lại cái thời “trẻ trâu” mới mò vào thị trường Forex, có một thứ mà hồi đó tôi vừa mê mẩn, vừa sợ hãi, đó chính là “Đòn Bẩy”. Nghe thì có vẻ gì đó rất “uy lực”, kiểu như “cân cả thế giới” chỉ với một số vốn nhỏ. Nhưng mà, sự thật thì nó “phũ” hơn nhiều anh em ạ.

Nhớ lại cái lần đầu tiên nghe một “ông anh” đi trước nói về đòn bẩy 1:500, tôi kiểu “Ối giời ơi, có 100 đô mà được chơi như có 50.000 đô á? Thế này thì giàu to còn gì!”. Và đúng như dự đoán của một thằng newbie ngáo ngơ, tôi đã sấp mặt không chỉ một lần với chính cái suy nghĩ “ngây thơ” đó. Đòn bẩy, nó có thể là “cánh tay nối dài” giúp anh em vươn tới những cơ hội lớn hơn, nhưng nó cũng có thể là “sợi dây thòng lọng” siết chặt tài khoản của anh em nếu không hiểu rõ và không biết cách “chơi” với nó.

Vậy nên, hôm nay, Nhao quyết định ngồi xuống, phân tích về đòn bẩy này một cách thẳng và thật nhất, từ chính những cú ngã, những bài học trong quá khứ của mình trong hơn chục năm qua. Để làm gì? Để anh em, nhất là những người mới, không phải đi lại vào vết xe đổ của tôi ngày xưa. Coi như là người đi trước chỉ nước cho người đi sau vậy đó. Vào việc luôn cho nóng nhé!

I. Giới thiệu về đòn bẩy trong Forex

Đòn bẩy trong Forex là gì?

Đòn bẩy trong Forex là công cụ tài chính cho phép bạn giao dịch một khối lượng lớn hơn số vốn thực tế bạn có trong tài khoản. Hiểu đơn giản, đòn bẩy giống như một “đòn bẩy” vật lý – giúp bạn nâng một “khối lượng” lớn hơn khả năng tự thân.

Hồi mới nghe về đòn bẩy 1:100, 1:500, thậm chí 1:1000, tôi cũng mắt chữ A mồm chữ O. “WTF, có 1000 đô mà được giao dịch lệnh cả triệu đô á? Sàn nó tốt bụng thế, cho mình vay tiền không lãi suất à?” Đấy, suy nghĩ non nớt của một thằng newbie chính hiệu là thế đấy anh em.

Nhưng sự thật là, sàn nó không đưa cho anh em một cục tiền mặt để anh em tiêu xài đâu. Đòn bẩy thực chất là sàn cho phép anh em kiểm soát một khối lượng giao dịch (volume) lớn hơn rất nhiều so với số tiền thực mà anh em ký quỹ (margin).

Tưởng tượng thế này cho nó mỹ miều một chút: Anh em là một võ sĩ hạng lông, sức chỉ nâng được tạ 50kg. Nhưng sàn nó cho anh em mượn một bộ “giáp siêu nhân”, mặc vào phát anh em nâng được tảng đá 5 tấn. Cái bộ “giáp siêu nhân” đó chính là đòn bẩy. Anh em vẫn là anh em, tiền trong túi vẫn chỉ có từng đó (tiền ký quỹ), nhưng “sức mạnh” (khả năng giao dịch) của anh em được nhân lên gấp bội.

Cách hoạt động của đòn bẩy trong Forex

Để tôi lấy ví dụ cụ thể cho anh em dễ hình dung, chứ nói suông mãi cũng chán:

Giả sử anh em có 1000 USD trong tài khoản.
Anh em chọn đòn bẩy 1:100.

Điều này có nghĩa là, với 1000 USD ký quỹ, anh em có thể mở một lệnh giao dịch có giá trị tối đa là 1000 USD * 100 = 100,000 USD (tương đương 1 lot tiêu chuẩn).

• Tiền ký quỹ (Margin) cần thiết: Để mở cái lệnh 100,000 USD này, sàn nó sẽ “khóa” lại một phần tiền trong tài khoản của anh em, gọi là margin yêu cầu. Ví dụ, với cặp EUR/USD, để mở 1 lot (100,000 EUR), với đòn bẩy 1:100, anh em cần ký quỹ là 100,000 EUR / 100 = 1000 EUR (tương đương khoảng 1080 USD, tùy tỷ giá). Nếu tài khoản anh em có 1000 USD, thì về lý thuyết là không đủ để mở 1 lot EUR/USD với đòn bẩy 1:100, mà phải cần tầm 1080 USD. Sàn nó sẽ báo “Not enough money”. Đây là cái mà nhiều newbie không để ý.

Thôi, để dễ hiểu, giả sử anh em ký quỹ 100 USD và dùng đòn bẩy 1:500 để mở một lệnh trị giá 0.5 lot (tương đương 50,000 USD) cho cặp USD/JPY. Số tiền ký quỹ cần thiết sẽ là 50,000 USD / 500 = 100 USD. Toàn bộ số tiền của anh em được dùng làm ký quỹ.

Bây giờ, kịch hay mới bắt đầu:

• Nếu lệnh đi đúng hướng: Giá USD/JPY tăng 10 pips (0.1 JPY). Với 0.5 lot, mỗi pip tương đương khoảng 5 USD (tùy tỷ giá). Anh em lời 10 pips * 5 USD/pip = 50 USD. Tài khoản từ 100 USD nhảy lên 150 USD. Sướng! “Đúng là đòn bẩy, làm giàu không khó!” – Suy nghĩ sai lầm! Nếu chưa biết cách tính Lot hãy đọc ngay cách tính pips và lot trong giao dịch tại đây!

• Nếu lệnh đi ngược hướng (Đây mới là thực tế phũ phàng): Giá USD/JPY giảm 10 pips. Anh em lỗ 50 USD. Tài khoản còn 50 USD.

  • Margin Level (Mức ký quỹ): Đây là tỷ lệ phần trăm giữa Vốn chủ sở hữu (Equity – tiền hiện có sau khi trừ/cộng lời lỗ) và Ký quỹ đã sử dụng (Used Margin). Ban đầu Equity = Used Margin = 100 USD, nên Margin Level = (100/100)*100% = 100%.

  • Khi lỗ 50 USD, Equity còn 50 USD. Margin Level = (50/100)*100% = 50%.

  • Margin Call (Lệnh gọi ký quỹ): Hầu hết các sàn sẽ có một mức Margin Level cảnh báo, ví dụ 50%. Khi Margin Level của anh em chạm mức này, sàn sẽ gửi cho anh em một cái “thư tình” gọi là Margin Call. Nó báo động là “Ê ku, tài khoản mày sắp toang rồi đấy, nạp thêm tiền vào đi, không thì tao cắt lệnh!”

  • Stop Out (Lệnh dừng giao dịch): Nếu anh em không nạp thêm tiền, hoặc giá tiếp tục đi ngược, Margin Level giảm xuống một mức nguy hiểm hơn nữa, ví dụ 20% (tùy sàn). Lúc này, sàn nó sẽ tự động đóng (các) lệnh đang thua lỗ của anh em để bảo vệ nó không bị âm tiền (vì nó cho anh em “mượn sức mạnh” mà). Đây gọi là Stop Out. Anh em mất gần hết số tiền ký quỹ ban đầu.

Đọc thêm: Các Thuật Ngữ Trong Forex

Tầm quan trọng của đòn bẩy

1. Cho phép trader nhỏ tham gia thị trường lớn
   Với số vốn nhỏ (thậm chí vài chục đô), bạn vẫn có thể giao dịch các cặp tiền tệ có giá trị hàng nghìn đô nhờ đòn bẩy. Điều này làm cho Forex trở nên hấp dẫn với mọi người, không chỉ giới nhà giàu.
2. Tối ưu hóa lợi nhuận
   Đòn bẩy giúp bạn tối đa hóa lợi nhuận trên mỗi biến động giá, ngay cả khi thị trường chỉ dao động nhỏ.

• Ví dụ: Nếu giá tăng 1% trên một vị thế $1.000.000 (sử dụng vốn $10.000 và đòn bẩy 1:100), bạn sẽ lãi $10.000 thay vì chỉ $100 nếu không có đòn bẩy.

3. Công cụ linh hoạt
   Trader có thể tùy chỉnh tỷ lệ đòn bẩy phù hợp với chiến lược, phong cách và mức độ chấp nhận rủi ro của mình.

II. Ưu và nhược điểm của đòn bẩy trong forex

Lợi ích của đòn bẩy trong Forex

1. Khuếch đại lợi nhuận tiềm năng:

   • Đây là cái “mồi” thơm nhất mà đòn bẩy nó nhử anh em mình. Với số vốn nhỏ, anh em có cơ hội kiếm được lợi nhuận lớn hơn nhiều so với việc chỉ trade bằng vốn tự có.

   • Ngày xưa, có lần tôi bắt đúng sóng con GU (GBP/USD), tài khoản có nghìn đô, dùng đòn bẩy 1:200, vào lệnh vừa phải thôi. Nó chạy cho một mạch mấy chục pips. Tính ra lời cũng được kha khá so với số vốn bỏ ra. Cảm giác lúc đó phê như con tê tê! Nhưng mà, đó là ‘có lần’ thôi nhé, không phải lúc nào cũng ‘ngon’ vậy đâu.

   • Thẳng thắn: Cái này nó chỉ đúng khi anh em phân tích đúng hướng và thị trường đi theo ý mình. Chứ ngược lại thì… (xem phần nhược điểm).

2. Cho phép giao dịch với vốn nhỏ:

   • Đây là điểm cộng cực lớn cho anh em trader nhỏ lẻ, những người không có vài chục ngàn đô la để “ném” vào thị trường.

   • Nếu không có đòn bẩy, anh em mình với vài trăm đô, có khi chỉ đủ mua được 0.000… mấy lot, lời lỗ vài xu, chắc trade cho vui chứ sao mà sống được. Nhờ có đòn bẩy, anh em mới có ‘cửa’ để tham gia vào sân chơi lớn này.

   • Nó mở ra cơ hội cho nhiều người hơn, không chỉ giới hạn cho các “tay to” hay quỹ đầu tư.

3. Tăng hiệu quả sử dụng vốn (Capital Efficiency):

   • Thay vì phải đắp toàn bộ số tiền lớn vào một lệnh, anh em chỉ cần một phần nhỏ (ký quỹ – margin) để kiểm soát lệnh đó. Số vốn còn lại có thể dùng cho việc khác, hoặc để dự phòng, hoặc mở thêm các vị thế khác (nếu quản lý rủi ro tốt).

   • Kiểu như anh em muốn mua cái nhà 1 tỷ, thay vì phải có đủ 1 tỷ, anh em chỉ cần cọc trước 100-200 triệu (ký quỹ), số còn lại từ từ tính. Tất nhiên, ví dụ này hơi khập khiễng nhưng nó giúp hình dung phần nào.

Rủi ro của đòn bẩy trong Forex (Mật ngọt thì chết ruồi)

1. KHUẾCH ĐẠI THUA LỖ

   • Đây là mặt trái chí mạng của đòn bẩy. Nó khuếch đại lợi nhuận thế nào thì nó cũng khuếch đại thua lỗ y hệt như vậy, thậm chí còn tàn khốc hơn vì yếu tố tâm lý.

   • Trải nghiệm của Nhao: “Tôi đã chứng kiến, và chính bản thân cũng từng trải qua, những cú cháy tài khoản chỉ trong vài nốt nhạc vì lạm dụng đòn bẩy. Lệnh mới vào, thị trường giật ngược một cây nến thôi là bay sạch. Cái cảm giác nhìn số tiền mồ hôi nước mắt bốc hơi trong chớp mắt nó ‘thốn’ đến tận rốn anh em ạ!”

   • Nhiều newbie cứ nghĩ ‘lời ăn lỗ chịu’, nhưng không hiểu rằng với đòn bẩy cao, cái ‘chịu’ lỗ đó nó khủng khiếp hơn nhiều so với việc trade không đòn bẩy.

2. Rủi ro cháy tài khoản cực nhanh:

   • Đòn bẩy càng cao, số pip thị trường cần đi ngược hướng để tài khoản của anh em chạm Stop Out càng nhỏ.

   • Anh em cứ tưởng tượng, với đòn bẩy 1:1000, tài khoản 100 đô, anh em vào một lệnh vừa vừa thôi, thị trường nó chỉ cần ‘ho’ một cái ngược chiều là tài khoản anh em có thể ‘bay màu’ ngay lập tức. Nó nhanh đến mức anh em không kịp chửi thề luôn ấy!

   • Đây là lý do tại sao các cơ quan quản lý tài chính uy tín trên thế giới như ESMA (Châu Âu) hay ASIC (Úc) họ phải siết chặt đòn bẩy cho trader nhỏ lẻ, giới hạn ở mức 1:30 cho các cặp chính. Họ làm vậy là để bảo vệ anh em đấy!

3. Tăng áp lực tâm lý giao dịch:

   • Khi thấy lệnh của mình lời/lỗ số tiền lớn một cách nhanh chóng (do đòn bẩy), tâm lý của anh em rất dễ bị dao động.

   • Sợ hãi (Fear): Thấy lệnh âm nhanh quá, sợ cháy tài khoản, vội vàng cắt lỗ non, trong khi có thể giá sẽ quay đầu.

   • Tham lam (Greed): Thấy lệnh lời nhanh, muốn gồng thêm để ăn đậm hơn, bỏ qua điểm chốt lời hợp lý, cuối cùng giá quay đầu mất hết lời, thậm chí thành lỗ.

   • Cay cú, muốn gỡ (Revenge Trading): Sau một lệnh thua lỗ nặng do đòn bẩy, nhiều anh em cay cú, muốn “tất tay” lệnh sau để gỡ, lại càng dùng đòn bẩy cao hơn. “Đây là con đường ngắn nhất dẫn đến nghĩa địa tài khoản, tôi thề!”

   • Đòn bẩy nó làm cho cảm xúc của anh em như ngồi trên tàu lượn siêu tốc vậy. Mà trong trading, thằng nào để cảm xúc lấn át lý trí thì thằng đó ‘chết’ trước.

4. Dễ dẫn đến “Overtrading” (Giao dịch quá mức) và “Overleveraging” (Lạm dụng đòn bẩy):

   • Vì cảm giác “có thể mở lệnh to”, nhiều anh em, nhất là newbie, thường bị cuốn vào việc giao dịch liên tục, nhồi lệnh vô tội vạ mà không có chiến lược rõ ràng.

   • Họ cũng thường có xu hướng sử dụng mức đòn bẩy tối đa mà sàn cho phép, bất chấp rủi ro. “Sàn nó cho 1:1000 thì cứ phang 1:1000, nghĩ thế mới ‘ngầu’. Ngầu đâu chưa thấy, chỉ thấy tài khoản bốc khói!”

Để kiểm soát tốt hơn tâm lý, bạn có thể đọc bài viết Tâm lý giao dịch & Cách quản lý cảm xúc trong Trading mới đây của Nhao

Đòn bẩy nó như một con ngựa bất kham. Nếu anh em là một kỵ sĩ giỏi, biết cách điều khiển, nó sẽ giúp anh em phi nhanh hơn. Nhưng nếu anh em là một tay mơ, trèo lên mà không biết đường ghìm cương, nó sẽ hất anh em ngã sấp mặt, thậm chí là “tàn phế”.

Thẳng thắn mà nói, với đa số anh em trader nhỏ lẻ, đặc biệt là người mới, NHƯỢC ĐIỂM của đòn bẩy thường lấn át ƯU ĐIỂM nếu không được sử dụng một cách cực kỳ cẩn trọng và có kiến thức. Đừng bao giờ xem nhẹ nó. Hãy học cách tôn trọng và kiểm soát nó, thay vì để nó kiểm soát anh em!

III. Làm thế nào để chọn mức đòn bẩy phù hợp cho “khôn”?

Chọn mức đòn bẩy trong Forex không đơn giản như việc chọn con số lớn nhất để “đánh lớn, ăn lớn”. Nó phụ thuộc vào mục tiêu giao dịch, phong cách cá nhân, và khả năng quản lý rủi ro của bạn. Để tìm ra mức đòn bẩy phù hợp, hãy cân nhắc các yếu tố sau:

1. Hiểu rõ phong cách giao dịch của bạn

Mỗi phong cách giao dịch có yêu cầu đòn bẩy khác nhau:

• Scalping (lướt sóng): Giao dịch ngắn hạn với mục tiêu lợi nhuận nhỏ. Trader scalping thường sử dụng đòn bẩy cao (1:100, 1:200 hoặc hơn) vì họ cần tối đa hóa lợi nhuận từ các biến động nhỏ.
• Day Trading (giao dịch trong ngày): Trader giao dịch nhiều lệnh trong ngày, thường chọn đòn bẩy trung bình (1:50 – 1:100) để kiểm soát rủi ro tốt hơn.
• Swing/Position Trading (giao dịch trung và dài hạn): Với chiến lược này, trader giữ lệnh nhiều ngày đến vài tuần. Vì vậy, đòn bẩy thấp (1:10 – 1:30) được ưa chuộng để tránh rủi ro lớn từ biến động giá dài hạn.

2. Phụ thuộc vào sản phẩm giao dịch

• Forex (các cặp tiền tệ chính): Biến động vừa phải, có thể dùng đòn bẩy tương đối.

• Vàng (XAU/USD), Dầu (OIL): Mấy thằng này nó múa kinh hoàng lắm, biên độ dao động lớn. Dùng đòn bẩy cao với tụi nó khác nào chơi dao trong bóng tối. Phải cực kỳ cẩn thận, nên giảm đòn bẩy xuống.

• Tiền điện tử (Cryptocurrencies): Thôi rồi, mấy con hàng này thì vô cực biến động. Nếu sàn nào cho đòn bẩy cao với Crypto thì anh em nên “né” gấp, hoặc chỉ dùng ở mức siêu thấp, coi như “cưỡi ngựa xem hoa” thôi. Đòn bẩy crypto nó khác bọt lắm.

3. Tỷ lệ ký quỹ và mức độ rủi ro bạn chịu được

• Tỷ lệ ký quỹ (Margin Requirement): Hiểu đơn giản, đòn bẩy càng cao, yêu cầu ký quỹ càng thấp. Nhưng điều này không có nghĩa bạn nên dùng toàn bộ vốn để mở lệnh lớn – đó là “công thức cháy tài khoản”.
  • Ví dụ: Với $1.000 vốn và đòn bẩy 1:100, bạn chỉ cần ký quỹ $10 để mở lệnh $1.000. Nhưng điều gì xảy ra nếu thị trường di chuyển 1% ngược hướng? Bạn mất toàn bộ ký quỹ.
• Chỉ chấp nhận rủi ro tối đa 1-2% tài khoản mỗi giao dịch, và chọn đòn bẩy sao cho phù hợp với nguyên tắc này.

4. Quy định của sàn giao dịch và khu vực

Tùy từng sàn giao dịch hoặc khu vực pháp lý, mức đòn bẩy tối đa có thể bị giới hạn.

• EU, Anh, Úc: Đòn bẩy tối đa thường từ 1:30 đến 1:50 do quy định của cơ quan tài chính.
• Châu Á hoặc Offshore Brokers: Một số sàn cung cấp đòn bẩy rất cao, từ 1:1000 đến 1:3000. Tuy nhiên, đòn bẩy quá lớn có thể dẫn đến rủi ro khôn lường.

5. Phụ thuộc vào “trình” của anh em (Kinh nghiệm giao dịch)

• Newbie “non và xanh”: Anh em mới tập tọe, kiến thức còn mỏng, tâm lý còn yếu như sên, thì Nhao khuyên thật lòng, hãy bắt đầu với mức đòn bẩy CỰC THẤP, tầm 1:10, 1:20, tối đa là 1:50. Để làm gì? Để anh em học cách thị trường nó chạy, học cách quản lý lệnh, học cách kiểm soát cảm xúc mà không bị “sốc” bởi những cú biến động quá lớn. “Ngày xưa tôi mà biết điều này sớm thì đỡ biết mấy cái tài khoản bị ‘cúng’ cho thị trường rồi, huhu.”

• Trader đã có kinh nghiệm: Khi anh em đã “cứng cựa” hơn, hiểu rõ chiến lược của mình, quản lý rủi ro tốt, thì có thể cân nhắc mức đòn bẩy cao hơn một chút, ví dụ 1:100, 1:200. Nhưng vẫn phải luôn nhớ: Đòn bẩy cao hơn đồng nghĩa với rủi ro cao hơn.

Tóm tắt: Chọn mức đòn bẩy giống như chọn kích cỡ một chiếc xe: xe nhỏ dễ lái, xe lớn mạnh mẽ nhưng khó kiểm soát. Hãy chọn đòn bẩy phù hợp với khả năng của bạn, đừng để “ham ăn” làm bạn bị ngợp trong rủi ro. Hãy nhớ, trong Forex, sống sót quan trọng hơn chiến thắng!

IV. Một số thông tin thú vị về đòn bẩy

Quy định về Đòn Bẩy ở các Nước Lớn – Tại sao họ lại “siết” mạnh tay vậy?

• Anh em có để ý không, mấy cái sàn mà quảng cáo đòn bẩy “vô cực” 1:2000, 1:3000 ấy, thường là mấy sàn có giấy phép ở những “đảo thiên đường” nào đó. Còn mấy thằng “ông kẹ” trong ngành tài chính, tụi nó siết đòn bẩy cho trader nhỏ lẻ (retail trader) ác lắm.

• Ví dụ cụ thể này:

  • ESMA (Cơ quan Chứng khoán và Thị trường Châu Âu): Từ năm 2018, ESMA đã áp đặt các biện pháp can thiệp, giới hạn đòn bẩy cho các cặp tiền tệ chính (major currency pairs) ở mức tối đa là 1:30. Với các cặp tiền phụ (non-major pairs) là 1:20, vàng (gold) là 1:20, các chỉ số chứng khoán chính là 1:20, và tiền điện tử (CFDs on cryptocurrencies) thì còn thấp hơn nữa, thường là 1:2. Anh em có thể tìm hiểu thêm trên trang web của ESMA.

  • ASIC (Ủy ban Chứng khoán và Đầu tư Úc): Theo sau ESMA, từ tháng 3 năm 2021, ASIC cũng áp đặt các giới hạn tương tự, đòn bẩy tối đa 1:30 cho các cặp tiền chính, 1:20 cho cặp phụ và vàng. Chi tiết có tại ASIC’s product intervention order.

  • FCA (Cơ quan Quản lý Tài chính Vương quốc Anh): Sau Brexit, FCA cũng duy trì các biện pháp bảo vệ nhà đầu tư tương tự ESMA.

  • Tại Mỹ (CFTC & NFA): Đòn bẩy tối đa cho các cặp tiền chính cũng chỉ ở mức 1:50.

• Tại sao lại có sự kìm kẹp này? Đơn giản là để bảo vệ nhà đầu tư nhỏ lẻ như anh em mình khỏi những cú sốc nhiệt do đòn bẩy cao gây ra. Các cơ quan này họ thừa hiểu rằng, đa số trader nhỏ lẻ chưa đủ kinh nghiệm và kiến thức để “cầm cương” con ngựa bất kham là đòn bẩy cao. “Họ làm vậy là có lý do cả đấy anh em ạ, không phải tự nhiên mà họ rảnh rỗi đi giới hạn quyền tự do của mình đâu.”

Đòn bẩy cao và tỷ lệ thua lỗ của Trader

• Cái này thì Nhao nói bằng kinh nghiệm của mình và quan sát từ cộng đồng trader Việt Nam bao năm nay: Những người ham hố đòn bẩy cao, đặc biệt là newbie, thường có tỷ lệ ‘cháy’ tài khoản cao hơn rất nhiều. Nó giống như đưa cho một đứa trẻ con một con dao bén vậy, khả năng nó tự làm mình bị thương là rất lớn.

• Mặc dù khó có số liệu thống kê chính xác và toàn diện từ tất cả các sàn, nhưng các báo cáo mà nhiều broker (nhất là ở Châu Âu và Úc, nơi luật pháp yêu cầu) phải công bố về tỷ lệ phần trăm khách hàng nhỏ lẻ thua lỗ khi giao dịch CFD thường rất đáng báo động. Con số này thường dao động từ 60% đến hơn 80%.

• Ví dụ, một bài báo trên Finance Magnates (một trang tin tức tài chính uy tín) có thể đã từng phân tích về việc “sau khi ESMA áp đặt giới hạn đòn bẩy, liệu tỷ lệ thua lỗ của trader có giảm không?” (Cần tìm một bài cụ thể để dẫn chứng). Hoặc, các nghiên cứu học thuật (academic studies) về hành vi của nhà đầu tư nhỏ lẻ thường chỉ ra rằng việc sử dụng đòn bẩy quá mức là một trong những yếu tố chính dẫn đến hiệu suất giao dịch kém.

• Anh em cứ thử ngẫm mà xem, nếu đòn bẩy cao thực sự giúp làm giàu nhanh, thì tại sao các cơ quan quản lý lại phải ra sức hạn chế nó? Và tại sao tỷ lệ trader thua lỗ vẫn cao như vậy?

Đòn bẩy và Quản lý vốn

• Đòn bẩy không quyết định khối lượng giao dịch (Lot Size): Sai lầm chết người của nhiều trader là thấy sàn cho đòn bẩy 1:500 thì nghĩ mình có thể vào lệnh to gấp 500 lần. KHÔNG PHẢI VẬY!

• Khối lượng giao dịch phải được quyết định bởi quy tắc quản lý rủi ro của anh em. Ví dụ, anh em chỉ chấp nhận rủi ro 1-2% tài khoản cho mỗi lệnh. Dựa vào đó, anh em tính toán stop loss, rồi mới ra được khối lượng vào lệnh phù hợp.

• Đòn bẩy chỉ giúp anh em GIẢM SỐ TIỀN KÝ QUỸ (MARGIN) cần thiết cho lệnh đó.

  • Ví dụ: Anh em có tài khoản 1000 USD, chấp nhận rủi ro 2% (20 USD) cho lệnh này. Điểm stop loss là 20 pips. Vậy mỗi pip anh em chịu lỗ 1 USD. Khối lượng phù hợp là 0.1 lot.

    • Nếu dùng đòn bẩy 1:50, tiền ký quỹ cho 0.1 lot (ví dụ EURUSD) là khoảng 200 EUR.

    • Nếu dùng đòn bẩy 1:200, tiền ký quỹ cho 0.1 lot chỉ còn khoảng 50 EUR.

  • Thấy không? Dù đòn bẩy khác nhau, khối lượng lệnh (và rủi ro thực tế) vẫn như nhau. Đòn bẩy cao hơn chỉ giúp anh em “nhẹ gánh” ký quỹ, có nhiều vốn tự do hơn (free margin) để thở hoặc mở thêm lệnh khác (nếu chiến lược cho phép).

• Nhấn mạnh: Đừng bao giờ để đòn bẩy nó ‘dắt mũi’ anh em trong việc quyết định vào lệnh bao nhiêu. Hãy để quy tắc quản lý vốn làm kim chỉ nam!

Những sai lầm “kinh điển” của Trader Việt

Nói ra thì lại “đụng chạm”, nhưng mà sự thật nó phũ phàng vậy đó anh em.

• “Ngáo” đòn bẩy, nghĩ nó là “chén thánh”: Cứ sàn nào cho đòn bẩy cao nhất là lao vào, không cần biết trời trăng mây gió gì sất.

• Không hiểu rõ Margin Call, Stop Out: Đến khi tài khoản “cháy khét lẹt” mới ngơ ngác hỏi “Ủa, sao kỳ vậy?”

• Sử dụng đòn bẩy tối đa cho mọi lệnh: “Full margin, full lời!” – Ừ, full LỖ thì đúng hơn.

• “Gồng lỗ” với các lệnh có đòn bẩy cao: Đây là tự sát tập thể. Lệnh đã dùng đòn bẩy mà còn gồng lỗ thì tài khoản nó bốc hơi nhanh hơn xăng gặp lửa.

• Không có kế hoạch giao dịch, không quản lý rủi ro: Cứ thấy “kèo thơm” là nhảy vào, bất chấp đòn bẩy.

V. Kết luận

Đòn bẩy trong Forex là một con dao hai lưỡi – nó có thể giúp bạn tối đa lợi nhuận, nhưng cũng có thể khiến “bốc hơi” tài khoản chỉ trong tích tắc. Việc chọn mức đòn bẩy phù hợp không chỉ là kỹ năng mà còn là bài của mọi trader.

Hãy luôn nhớ rằng, trong giao dịch, mục tiêu đầu tiên không phải là kiếm tiền thật nhanh mà là bảo vệ vốn và phát triển nó một cách bền vững. Đòn bẩy sẽ trở thành đồng minh đáng tin cậy nếu bạn biết cách sử dụng nó thông minh, nhưng cũng có thể trở thành kẻ thù nguy hiểm nếu bạn để lòng tham lấn át lý trí.

Cuối cùng, giao dịch là một cuộc chơi dài hơi, và người thắng cuộc không phải người dùng đòn bẩy cao nhất, mà là người sống sót đủ lâu để hiểu rõ thị trường!